Diagnoza i rehabilitacja ostrogi piętowej.

Przyczyny powstawania ostrogi piętowej

Ostroga piętowa to wyrostek kostny zlokalizowany na guzowatości kości piętowej, który według badaczy występuje u około 15% osób w populacji ogólnej. Inaczej nazywana entezofitem, oceniana jest jako nieprawidłowa narośl kostna w dolnej części kości piętowej – ostroga dolna. W medycynie występuje także inna forma ostrogi piętowej, zlokalizowana wyżej i nazywana ostrogą piętową górną. Proces powstawania ostrogi rozpoczyna się od stanu zapalnego i wtórnego kostnienia entezopatii w okolicy kości piętowej. Jako przyczynę ostrogi piętowej podaje się nadmierną trakcję powięzi podeszwowej w okolicy guzowatości kości piętowej. Bardzo często ostroga piętowa związana jest z zapaleniem rozcięgna podeszwowego stopy lub zapaleniem ścięgna Achillesa.

Ostroga kości piętowej – czynniki ryzyka wystąpienia

Jako czynniki predysponujące do powstania ostrogi piętowej wskazuje się starszy wiek, nadwagę oraz nieprawidłową biomechanikę stóp. Zaburzenia mechaniki stóp mogą być związane z innymi chorobami w obrębie stóp lub nieprawidłową mechaniką całych kończyn dolnych, a co za tym idzie niewłaściwym przenoszeniem obciążeń. Udowodniono także, że istnieją predyspozycje genetyczne do generowania osteogenezy przy określonym poziomie oddziaływania mechanicznego. Co za tym idzie wzrost narośli kostnej jest inicjowany szybciej niż u osób nieobciążonych genetycznie. Wskazuje się także na częstsze występowanie ostrogi piętowej i choroby zwyrodnieniowej stawów.

Ostroga piętowa objawy

Głównym objawem ostrogi piętowej jest ból zlokalizowany w okolicy pięty, a często także w obrębie całej stopy. Nasilenie bólu oraz jego lokalizacja uzależniona jest od położenia ostrogi piętowej oraz jej rozmiaru. Istotne w tym wypadku jest czy dochodzi do ucisku dolnego nerwu piętowego lub innych struktur otaczających oraz czy wystąpiło współistniejące zapalenie. Objawy podobne do ostrogi piętowej daje zapalenie powięzi podeszwowej (związane z ostrogą piętową lub jako samodzielna jednostka chorobowa), złamanie kości piętowej lub zanik tkanki tłuszczowej. W wielu przypadkach ostroga piętowa nie daje żadnych objawów i wykryta zostaje przy okazji wykonania badania RTG lub rezonansu magnetycznego z innych przyczyn.

Sposoby leczenia ostrogi piętowej

Leczenie ostrogi piętowej to wciąż badany przez naukowców temat. Obecnie jako najskuteczniejszą metodę leczenia ocenia się terapię falą uderzeniową (ESWT, fala uderzeniowa na ostrogę piętową). Seria zabiegów zwykle niweluje objawy bólowe. Istnieje jednak szereg przeciwwskazań do stosowania tej metody terapii. Jako główne przeciwwskazania podaje się osteoporozę oraz problemy z krzepnięciem krwi. W przypadku ich wystąpienia niemożliwe jest wykonanie terapii ESWT i stosuje się klasyczną fizykoterapię, która składa się przede wszystkim z ultradźwięków. Dodatkowo wdrażane jest leczenie stanu zapalnego z użyciem lasera oraz krioterapii.

Do czasu kiedy wprowadzono do terapii falę uderzeniową to właśnie ultradźwięki, jako tradycyjna metoda fizykoterapeutyczna, były stosowane w leczeniu tego schorzenia. W celu pełnego wyleczenia zaleca się także stosowanie terapii mięśniowo-powięziowej oraz ćwiczeń rozciągających na okolice stopy oraz całej kończyny dolnej, co ma na celu eliminowanie napięć będących przyczyną lub skutkiem występującej ostrogi piętowej.

Dodatkowo na co dzień zaleca się stosowanie specjalnych wkładek oraz wygodnego obuwia, które łagodzą ból w trakcie chodzenia. Jako leczenie farmakologiczne zaleca się stosowanie niesterydowych leków przeciwzapalnych, w celu eliminacji stanu zapalnego. W przypadku braku pożądanych efektów wielu lekarzy stosuje miejscowe leczenie zastrzykami sterydowymi – w tym wypadku należy pamiętać, że leczenie sterydowe jest przeciwwskazaniem do ewentualnej późniejszej terapii falą uderzeniową.

W najtrudniejszych przypadkach, opornych na leczenie rehabilitacyjne stosuje się leczenie operacyjne, które współcześnie wykorzystywane jest bardzo rzadko ze względu na ryzyko powikłań (uszkodzenie tkanki tłuszczowej w okolicy piety, zaburzenie łuku stopy). Operacja polega na nacięciu rozcięgna podeszwowego co powoduje mniejsze obciążenia i trakcje w okolicy przyczepu do kości piętowej.