Zapalenie rozcięgna podeszwowego stopy - jak z nim walczyć

Rozcięgno podeszwowe stopy – budowa anatomiczna

Rozcięgno podeszwowe stopy to szerokie pasmo, mające charakter więzadłowy, łączące guz piętowy z podstawami paliczków bliższych palców stopy. Jest więc rozpięte pomiędzy piętą a palcami na całej długości stopy. Ma zdecydowanie węższą budowę w okolicy guza piętowego niż w obszarze palców, gdzie ulega znacznemu poszerzeniu, obejmując niemal całą szerokość stopy. W literaturze określane czasami jako przedłużenie ścięgna Achillesa, gdzie kość piętowa traktowana jest jako bloczek zmieniający kierunek działania sił. Rozcięgno ma zadanie utrzymanie sklepienia stopy oraz przenoszenie sił z mięśnia trójgłowego łydki na kość piętową oraz palce. Tego rodzaju model przenoszenia sił w stopie oceniany jest jako przyczyna często występujących przeciążeń i schorzeń obszaru rozcięgna podeszwowego stopy.

Zapalenia rozcięgna podeszwowego stopy

Zapalenie rozcięgna podeszwowego stopy to częste i bardzo dokuczliwe schorzenie. Ze względu na lokalizację zapalenia (podeszwowa powierzchnia stopy) głównym objawem jest ból w trakcie chodzenia, szczególnie nasilony rano, po wstaniu z łóżka lub po dłuższym odpoczynku. Następnie „rozchodzony” określany jest przez Pacjentów jako lżejszy. Ból najczęściej ma charakter piekący, kłujący lub palący. Towarzyszą mu pozostałe objawy stanu zapalnego tj. zwiększenie ocieplenia okolicy podeszwowej stopy, zaczerwienienie, opuchlizna.

Ostroga piętowa jako jedna z przyczyn zapalenia rozcięgna podeszwowego stopy

Jako najczęstszą przyczynę występowania zapalenia ocenia się specyfikę przenoszenia sił w obszarze stopy, która w przypadku złej mechaniki stóp oraz nadmiernego ich przeciążenia może skutkować powstaniem miejscowego zapalenia. W wielu publikacjach jako jedną z przyczyn podaje się występowanie ostrogi piętowej. Jest to jednak dosyć kontrowersyjny temat, ponieważ zdaniem niektórych autorów są to niezależne jednostki chorobowe, a ostroga piętowa nie drażni rozcięgna z taką łatwością jak często się przewiduje. Niemniej jednak w trakcie diagnostyki obszaru stopy bardzo często wykryta zostaje ostroga piętowa, a proces leczenia obejmuje zarówno ostrogę jak i towarzyszące jej zapalenie rozcięgna. Warto dodać w tym miejscu specyfikę diagnostyki tego obszaru, w trakcie której rozcięgno oceniane jest z użyciem USG, a ostrogę piętową uwidacznia badanie radiologiczne (RTG).

Metody leczenia zapalenia rozcięgna podeszwowego stopy

Metodą stosowaną od lat w leczeniu dysfunkcji rozcięgna podeszwowego stopy jest klasyczna fizykoterapia w postaci pola magnetycznego niskiej częstotliwości, fonoforezy, lasera oraz krioterapii. Wraz z rozwojem nowoczesnych metod fizjoterapii coraz częściej za najskuteczniejszą metodę leczenia uznaje się fale uderzeniową (ESWT) uzupełnioną o terapię mięśniowo-powięziową  oraz ćwiczenia przywracające prawidłową mechanikę stopy i kończyny dolnej.

W terapii falą uderzeniową stosowane są nowoczesne urządzenia generujące falę, która za pomocą specjalnej głowicy przeniesiona jest w głąb tkanek. Najnowsze dostępne na rynku urządzenia to np. Impactis M+, Laser wysokoenergetyczny iLUX SMART czy Aparat do terapii skupioną falą uderzeniową PiezoWave 2.

Ćwiczenia stosowane w terapii zapalenia rozcięgna podeszwowego mają za zadanie przywrócenie właściwej pracy tkanek miękkich i mięśni stopy oraz uzyskanie prawidłowej osi pracy stawu i całej kończyny, a co za tym idzie zapobieganie nawrotom objawów.