Co to jest biofeedback?

Biofeedback jest nieinwazyjną metodą terapii polegającą na monitorowaniu zmian fizjologicznych w organizmie przy pomocy specjalistycznych urządzeń. Celem biofeedbacku jest rozpoznawanie wpływu myśli oraz uczuć na fizjologię. Dzięki temu pacjent może nauczyć się kontrolowania swoich funkcji organizmu, nad którymi w normalnych warunkach nie można zapanować. Biofeedback jest wykorzystywany do w terapii dzieci i dorosłych z zaburzeniami koncentracji, depresją, nadpobudliwością, zaburzeniami autystycznymi, po udarze mózgu, czy z problemami z nietrzymaniem moczu.

Biofeedback - co to jest?

Biofeedback pochodzi od słowa bio oznaczającego coś biologicznego i angielskich słów, które oznaczają sprzężenie zwrotne. Celem biofeedback jest odczytywanie wybranych danych fizjologicznych organizmu, które następnie są przetwarzane w komputerze, a na końcu są przedstawiane w pewnej formie, tak aby mogły zostać one odczytane z łatwością przez osobę, która bierze udział w treningu.

Biofeedback to niezwykle ciekawa i skuteczna metoda, która stosowana jest w leczeniu różnego rodzaju schorzeń. Trening mózgu pozwala nauczyć się przejmować kontrolę nad niektórymi, dotychczas nieświadomie zachodzącymi procesami, co z kolei skutkuje zwalczaniem objawów niektórych chorób.

Biologiczne sprzężenie zwrotne charakteryzuje się wysoką wartością terapeutyczną i w przypadku wielu schorzeń może być stosowane zamiennie z farmakoterapią lub stanowić jej uzupełnienie. Biofeedback poza medycyną znalazł swoje zastosowanie także w sporcie, psychologii i technologii.

Na czym polega biofeedback - biologiczne sprzężenie zwrotne?

Możliwość zobaczenia zmian fizjologicznych, które wcześniej były nieuświadomione, po odpowiednio przeprowadzonym szkoleniu daje szanse na świadome wpływanie na te procesy. Na sprzęt do wykonywania biofeedbacku składa się specjalistyczne urządzenie do rejestrowania danych procesu fizjologicznego, komputera do odbierania informacji o danym procesie i przetwarzania go na możliwy do odczytania przez pacjenta bodziec, a także elementu wytwarzającego bodziec, który najczęściej jest akustyczny lub optyczny.

Możliwość wglądu w zachodzące procesy w organizmie, jak koncentracja uwagi lub szybkość bicia serca, a także zyskanie nad nimi pewnej kontroli, można stosować w przypadku wielu rodzajów schorzeń - ADHD, nawracających stanów lękowych lub depresji.

Biofeedback znajduje swoje zastosowanie także w terapii Scenar. Oddziałuje ona na organizm na zasadzie neurostymulacji. Impulsy, które są wysyłane do tkanek, są na bieżąco przetwarzane i modyfikowane na podstawie biofeedbacku. Scenar wysyła impuls, który zostaje odczytany, a następnie przekształcony przez układ nerwowy. To z kolei powoduje, że organizm pobudzany jest do samoleczenia. Pobudzenie receptorów oraz przejście impulsu nerwowego jest kontrolowane na bieżąco, więc jest bezpieczne i nie wywołuje groźnych dla zdrowia skutków ubocznych.

Biofeedback w sporcie

Biofeedback opiera się na rejestrowaniu różnych procesów, dlatego tez można wymienić kilka jego rodzajów, które służą celom terapeutycznym.

EEG biofeedback

EEG biofeedback nazywany jest także neurofeedbackiem i opiera się na analizie pracy mózgu oraz fal mózgowych, które rejestrowane są przy pomocy EEG.  Poszczególne rodzaje fal mózgowych są odpowiedzialne za określone stany, w jakich znajduje się OUN. Przedstawienie zapisu EEG w postaci łatwego do odczytania wykresu pomaga pacjentom przywrócić prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Neurofeedback to swoisty trening mózgu, który stosowany jest w przypadku nadpobudliwości psychoruchowej, zaburzeń koncentracji uwagi lub u pacjentów po poważnych urazach czaszkowo-mózgowych.

EMG biofeedback

Ten rodzaj biofeedbacku wykorzystuje do swojej pracy urządzenie zwane elektromiografem. Jest to neurologiczna metoda badania mięśni i nerwów. Biofeedback EMG dostarcza pacjentowi informacji o zwiększonym napięciu pewnych grup mięśniowych.

GSR biofeedback

GSR biofeedback mierzy aktywność współczulnego układu nerwowego. Stosuje się go w przypadku nadpotliwości lub leczeniu niewielkiego nadciśnienia tętniczego.

Biofeedback oddechowy

Polega on na wizualnym zaprezentowaniu oddychania i może być stosowany u osób, które zmagają się epilepsją lub chorobami układu oddechowego.

Biofeedback temperaturowy

Polega na pomiarze temperatury dystalnych części kończyn i znajduje swoje zastosowanie w chorobach reumatycznych, zaburzeniach funkcji naczyń krwionośnych oraz w relaksacji.

Kiedy używać w sporcie biofeedback?

Narzędzi biofeedbacku powinno się używać wtedy, gdy chce się poprawić swoje wyniki sportowe oraz procesy mózgowe. Zarówno sprawne mięśnie, jak i dobrze działający mózg wspierają osiągnięcia zawodników, a metoda ta świetnie wpływa na układ nerwowy, który jest odpowiedzialny za sterowanie wszystkim w organizmie.

Celem treningu biofeedback jest także poprawa skupienia i koncentracji, dlatego mogą z niego korzystać nie tylko sportowcy, ale także osoby pracujące w biurze, czy na innych stanowiskach, gdzie szczególny nacisk kładzie się na procesy myślowe. Biofeedback może być także pomocny metodą podczas sesji leczenia stresy pourazowego u sportowców, którzy w wyniku powstałego zaburzenia nie są zdolni do uprawiania sportu.