Zerwane więzadła w kolanie - jak odróżnić od naciągnięcia?

Główną funkcją więzadła w kolanie jest ograniczenie kierunku ruchu i jego zakresu. Stawy kolanowe podczas aktywności fizycznej narażone są na działania sił z różnych kierunków, co może prowadzić do powstawania urazów. Do oceny stopnia uszkodzenia więzadła w stawie kolanowym wykorzystuje się trzystopniową skalę, w której znajduje się naciągnięcie więzadła, naderwanie i całkowite jego zerwanie.

Czym są więzadła w kolanie i jakie są ich rodzaje?

 

Więzadła to pasma tkanki łącznej wzmacniające połączenia stawowe, które łączą kości. Ich główną funkcją i zarazem najważniejszą jest stabilizacja oraz wzmocnienie struktur, w których się one znajdują. Więzadła stanowią więc bardzo ważny element układu kostnego. Ze względu na swoją nieelastyczna i włóknistą strukturę oraz umiejscowienie w organizmie człowieka, często ulegają urazom oraz kontuzjom, których leczenie jest długotrwałe i żmudne.

Zbytnie naciągnięcie więzadeł może powodować ich rozciągnięcie, pęknięcie lub zerwanie. Staw kolanowy jest największy i najbardziej złożony, a pod względem przenoszony obciążeń jest on na drugim miejscu, tuż za stawek skokowym. Ponadto ze względu na swoje umiejscowienie jest on narażony na uszkodzenia zewnętrzne. Staw kolanowy ma bardzo skomplikowaną budowę, a za stabilizację kolana odpowiada kilka rodzajów więzadeł. Wśród nich wyróżnić można:

• więzadło krzyżowe przednie - ACL,
• więzadło krzyżowe tylne - PCL,
• więzadło poboczne piszczelowe (więzadło poboczne przyśrodkowe piszczelowe) - MCL,
• więzadło boczne strzałkowe (więzadło poboczne strzałkowe) - LCL,
• więzadło rzepki.

W stawie kolanowym znajdują się również dwie łąkotki - boczna ML i przyśrodkowa MM. Przez swój półksiężycowaty kształt z jednej strony są one grubsze, a z drugiej cieńsze. Zbudowane są one z trzech części, które rozróżnia się kolorami: czerwone, białe i różowe.

Główną funkcją więzadła krzyżowego przedniego oraz pozostałych jest ograniczenie kierunku ruchu stawu kolanowego. Poszczególne więzadła mają określone funkcje:

• ACL - blokuje nadmierną ruchomość kości piszczelowej do przodu względem kości udowej,
• PCL - blokuje nadmierną ruchomość kości piszczelowej do tyłu względem kości udowej,
• MCL - blokuje nadmierną rotację do zewnątrz, przy odpowiedniej rehabilitacji jego włókna są w stanie się odbudować,
• LCL - przeciwdziała szpotawości kości strzałkowej,
• więzadło rzepki - prostuje staw kolanowy i przenosi siły idące od mięśnia czworogłowego uda.

Więzadła podczas wyprostu stawu kolanowego są napięte, co sprawia, że kolano jest stabilne, natomiast przekroczenie 30 stopni zgięcia powoduje, że dochodzi do ich rozluźnienia. Wtedy tez funkcję stabilizacji kolana przejmują mięśnie. Stawy kolanowe podczas aktywności fizycznej są mocno narażone na działanie sił z różnych kierunków, w długich dźwigniach, co często prowadzi do kontuzji.

Jak rozróżnić zerwanie od naciągnięcia więzadła w kolanie?

 

Podstawową różnicą między zerwaniem więzadła krzyżowego przedniego lub każdego innego w stawie kolanowym a jego naciągnięciem jest nasilenie objawów. Przy naciągnięciu ból jest średnio nasilony, natomiast w przypadku, gdy dochodzi do zerwania więzadła może być słyszalny chrupot lub trzask. Wiele jednak zależy od stopnia uszkodzenia więzadła. Przy częściowym zerwaniu najczęściej pojawia się krwiak, obrzęk i ograniczenie ruchomości stawu w kolanie. Natomiast przy całkowitym zerwaniu poza wcześniej opisanymi objawami pojawia się dodatkowo charakterystyczny, silny i ostry ból oraz wrażenie niestabilności kolana.

Zerwane więzadło objawia się również ograniczeniem ruchomości stawu i uczuciem blokady przed wykonaniem ruchu. Najczęściej do zerwania więzadła dochodzi w momencie uderzenia w kolano lub nogę, krzywego postawienia stopu w trakcie biegu i wygięciu całej kończyny oraz skręceniu zgiętego kolana przy zablokowanej stopie. Wspomniane przypadki uszkodzenia więzadła można bardzo często zaobserwować w meczach piłki nożnej, gdzie szczególnie narażony jest ACL, czyli więzadło krzyżowe przednie.

Leczenie uszkodzeń więzadła krzyżowego i innych rodzajów w stawie kolanowym

 

Pierwsza i zarazem zła wiadomość jest taka, że całkowicie zerwane więzadło się nie regeneruje, natomiast dobra jest taka, że istnieją metody operacyjne, które pozwalają wrócić do pełnej sprawności. Więzadła krzyżowe przednie, które najczęściej dotyka uszkodzenie lub całkowite zerwanie, może zostać poddane skutecznej metodzie leczenia.

ACL może zostać poddane rekonstrukcji lub przyszycia oderwanej końcówki. W przypadku tej pierwszej metody w miejsce zerwanego więzadła wszczepia się nowe, które może zostać pobrane ze ścięgna zginacza lub więzadła rzepki, Achillesa albo z materiału syntetycznego. Można oczywiście zrezygnować z leczenia operacyjnego po konsultacji z ortopedą, jednak niezbędna jest do tego nienaganna praca mięśnia dwugłowego uda.

Więzadło krzyżowe przednie nie ma zdolności do regeneracji, ale w przypadku uszkodzenia lub zerwania więzadła pobocznego w kolanie już taka zdolność się pojawia. Często w momencie wykrycia tylko częściowego naderwania, nie trzeba poddawać się operacji, jednak wymagane jest skorzystanie z rehabilitacji.