Rodzaje przepuklin i ich leczenie

Przepukliną określa się uwypuklenie w konkretnym obszarze ciała, ale najczęściej dotyczy ona brzucha. Najczęściej pojawia się ona wtedy, gdy pacjent ma znacznie osłabioną partię brzuszną. U człowieka może ona wystąpić nawet kilka jej rodzajów. Jak przebiega leczenie przepukliny? Jakie są jej rodzaje? 

Czym jest przepuklina?

Przepuklina to stan, kiedy organ wewnętrzny zaczyna wystawać przez ścianę mięśniową albo tkanki, która normalnie go zawiera. Większość tego typu schorzeń występuje w jamie brzusznej pomiędzy klatką piersiową a biodrami. Zgodnie z danymi statystycznymi, na różnego rodzaju przepukliny w Polsce choruje nawet 1/5 populacji. W 70 procentach przypadków dotyczy ona okolicy pachwin. Co istotne, niektóre przepukliny częściej występują u mężczyzn, inne kobiety, a jeden z nich głównie dzieci. 

Jakie są przyczyny powstawania przepukliny?

Poza przepukliną w wyniku nacięcia, w postaci powikłania pooperacyjnego, w większości przypadków nie ma oczywistego powodu, z jakiego ona powstaje. Ryzyko jej pojawienia się wzrasta wraz z wiekiem. Ponadto może ona być wrodzona lub rozwinąć się u dzieci z osłabieniem ściany brzusznej. Czynności i problemy medyczne, które zwiększają nacisk na ścianę brzucha, mogą prowadzić do przepukliny. Z reguły obejmują one między innymi:

• uporczywy kaszel,
• długotrwałe zaparcia,
• powiększona prostata,
• mukowiscydoza,
• podnoszenie ciężkich przedmiotów,
• wysiłek fizyczny,
• dializa otrzewnowa. 

Oczywiście tych czynników może być znacznie więcej. Niemniej, przepuklina najczęściej pojawia się u mężczyzn, z kolei u kobiet zdecydowanie rzadziej.

Jakie są objawy przepukliny? 

Najczęstszym i najbardziej oczywistym objawem przepukliny jest wybrzuszenie albo guzek w dotkniętym obszarze. W przypadku przepukliny pachwinowej guzek może pojawić się po obu stronach kości łonowej, w miejscu styku pachwiny i uda. Co istotne, może ona zanikać w momencie, kiedy pacjent odpoczywa albo leży. Znacznie bardziej prawdopodobne jest to, że  przepuklinę poczuje się podczas wstawania, kaszlu lub schylania się. Dodatkowo moze pojawić się dyskomfort i ból w okolicy guza. Niektóre rodzaje przepuklin wywołują inne dolegliwości, jak np. zgagę, trudności w połykaniu i ból w klatce piersiowej. W większości jednak przypadków nie dają one żadnych objawów. 

Przepuklina pachwinowa

W większości przypadków przepuklina pachwinowa pojawia się, ponieważ otwór w ścianie brzusznej do końca się nie zamyka tak, jak powinien. To pozostawia słaby obszar w mięśniu brzucha. Gdy tkanka przepycha się przez mięsień, to pojawia się wybrzuszenie. Głównym objawem przepukliny pachwinowej jest wybrzuszenie w pachwinie lub mosznie. Często wygląda jak okrągły guzek. Przepuklina może w tym przypadku powodować ból i tworzyć się przez kilka tygodni lub miesięcy. Poza tym może ona pojawić się nagle po podniesieniu ciężkiego przedmiotu, kaszlu albo śmiechu. Jedynym sposobem jej wyleczenia jest operacja chirurgiczna.

Przepuklina pępkowa

Przepukliny pępkowe najczęściej pojawiają się u dzieci i niemowląt. Dzieje się tak, kiedy ich jelita się wybrzuszają w pobliżu pępka. Przepuklina tego rodzaju najczęściej widoczna jest podczas płaczu dziecka, ale istotne jest to, że ustępuje ona samoistnie, bo wraz z biegiem czasu mięśnie brzucha stają się silniejsze. Jeśli do piątego roku życia nie zniknie, wtedy wskazane jest przeprowadzenie operacji chirurgicznej. Przepuklina pępkowa rzadziej występuje u dorosłych.

Przepuklina brzuszna

Przepuklina brzuszna ma miejsce wtedy, gdy tkanka wybrzusza się przez otwór w mięśniach brzucha. Mimo iż może ona występować od urodzenia, to częściej pojawia się w pewnym okresie życia. Do typowych czynników, które ją wywołują zalicza się otyłość, dietę i wzmożony wysiłek fizyczny. Przepukliny brzuszne mogą również wystąpić w miejscu nacięcia chirurgicznego, wówczas mówi się o przepuklinie pooperacyjnej. 

Przepuklina rozworu przełykowego

Przepuklina rozworu przełykowego pojawia się wtedy, gdy część żołądka wystaje przez przeponę do jamy klatki piersiowej. Często dotyka ona kobiety w ciąży i osoby powyżej 50. roku życia. Jej leczenie obejmuje przede wszystkim zmianę stylu życia, farmakologię lub operację. Jeśli pojawia się ona u dzieci, to najczęściej jest to wada wrodzona. Prawie zawsze tego typu przepuklina wywołuje refluks żołądkowoprzełykowy. 

Jak leczyć przepuklinę?

Leczenie przepukliny najczęściej obejmuje interwencję chirurgiczną. Może ona zostać usunięta laparoskopowo, endoskopowo albo w trakcie operacji na otwartej jamie brzusznej. Najczęściej wybierana jest ostatnia opcja. Co istotne, żadna metoda nie daje gwarancji, że przepuklina nie powróci. Często zdarza się, że pacjenci cierpią, ponieważ przepuklina powraca i to w tym samym miejscu.

Autor: mgr. Kamila Spłocharska

Mgr Kamila Spłocharska, ukończyła szkolenia ukierunkowane na pracę z pacjentami neurologicznymi, z problemami uroginekologicznymi oraz z zespołami bólowymi różnego pochodzenia. W pracy z pacjentem patrzy holistycznie, niweluje ból wykorzystując różne formy terapii, w tym również terapię SCENAR.

Zobacz artykuły tego autora