Rehabilitacja funkcjonalna po udarze mózgu

Udar mózgu

Udar mózgu oceniany jest jako najczęstsza przyczyna zgonów oraz jedna z przeważających przyczyn niepełnosprawności nabytej. Przebieg udaru może mieć charakter niedokrwienny lub wylewu krwawego do przestrzeni śródczaszkowej. W zależności od rodzaju udaru, jego rozległości i czasu jaki upłynął do momentu udzielenia specjalistycznej pomocy, objawy będą miały charakter przewlekły lub przemijający oraz różny stopień nasilenia.

Charakterystyczne objawy udaru mózgu

Zwykle pierwszym objawem udaru mózgu jest ból głowy z towarzyszącymi mu zaburzeniami artykulacji mowy oraz jednostronnym niedowładem w obrębie twarzy i kończyn. Objawy stopniowo postępują, a elementem kluczowym w ich wyeliminowaniu jest jak najszybsze zastosowanie leczenia szpitalnego. W niektórych przypadkach objawy są przemijające i pacjent szybko wraca do pełnej sprawności z zaleceniem obserwacji stanu zdrowia. Często jednak leczenie wdrożone jest zbyt późno lub zmiany są bardzo rozległe co skutkuje przewlekłymi objawami wymagającymi długotrwałego leczenia i zastosowania intensywnej rehabilitacji. Do tego rodzaju objawów najczęściej należą: zaniki pamięci, problemy z mową, niedowład lub porażenie połowy ciała, zaburzenia równowagi, charakterystyczna pozycja udarowa, a co z tym związane brak możliwości realizacji dotychczasowych zadań i udziału w życiu społecznym i zawodowym. Kluczowe jest więc wczesne wprowadzenie rehabilitacji funkcjonalnej, która ma za zadanie odzyskanie możliwie najbardziej zbliżonej sprawności do okresu sprzed udaru mózgu lub reedukację pozwalającą na samodzielność i  funkcjonowanie w społeczeństwie pomimo towarzyszących niepełnosprawności.

Wczesna rehabilitacja kluczem do odzyskania sprawności po udarze

Jak już wspomniano, elementem kluczowym w leczeniu udaru mózgu jest wczesne wprowadzenie leczenia farmakologicznego, a następnie jak najszybsze rozpoczęcie procesu rehabilitacji. Już w drugiej dobie po incydencie udarowym zaleca się wprowadzenie ćwiczeń ogólnousprawniających. Na bieżąco stawiane są cele rehabilitacji.

W początkowym etapie dąży się zwykle do zmniejszenia napięcia spastycznego kończyn i przykurczów, zapobiegania zniekształceniom stawowym oraz odleżynom. Prowadzone są ćwiczenia bierne, profilaktyka przeciwodleżynowa i rehabilitacja przyłóżkowa. Na tym etapie bardzo istotnym elementem jest zastosowanie właściwego sprzętu wspomagającego proces rekonwalescencji i rehabilitacji. Istotne jest wykorzystanie praktycznych łóżek rehabilitacyjnych, gdzie warto zwrócić uwagę na ich praktyczność i jakość wykonania.

Często proponowane pozycje to Łóżko rehabilitacyjne na pilota PB 331.Korzystne jest także wykorzystanie funkcjonalnych stolików dostosowanych do łóżka rehabilitacyjnego, które pozwalają pacjentowi na podjęcie próby samodzielnego spożywania posiłków, jak również bardziej zaawansowane i praktyczne, pozwalające na długotrwałe użytkowanie, stoliki w stylu VIRGO LUX. Bardzo często wykorzystywanym elementem sprzętu przyłóżkowego są drabinki, dzięki którym pacjent samodzielnie zmienia pozycję z leżącej na siedzącą lub przemieszcza się w łóżku.

 

W profilaktyce przeciwodleżynowej, obok częstych zmian pozycji pacjenta, najlepiej opiniowane jest zastosowanie profesjonalnych materacy przeciwodleżynowych. Szczególnie polecane są  materac przeciwodleżynowy pasywny GOFERoraz Hyper FOAM. W kolejnych etapach rehabilitacji stopniowo wdrażane są bardziej zaawansowane techniki rehabilitacji oraz specjalistyczne ćwiczenia, które pozwalają na odtworzenie czucia powierzchownego oraz głębokiego w obrębie kończyn i ciała, reedukację ruchów i chodu, odzyskanie pełnego zakresu ruchu w stawach i siły mięśniowej, a w efekcie samodzielne wykonywanie czynności dnia codziennego i powrót do możliwie najlepszej funkcjonalności.

Rehabilitacja funkcjonalna w przebiegu udaru mózgu

Rehabilitacja funkcjonalna to główny element terapii pacjentów po udarze mózgu. Oparta jest na ćwiczeniach stymulujących kończyny i ciało do wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego. Obejmuje ponowną naukę używania przedmiotów użytkowych ( tj. sztućce, długopis), samodzielne ubieranie się i toaletę codzienną, a także reedukację chodu. Tempo wprowadzania coraz bardziej zaawansowanych czynności zależy od stanu pacjenta i postępów rehabilitacji. Jednym z głównych zadań rehabilitacji funkcjonalnej jest przywrócenie możliwie najlepszej jakości życia chorych i powrót do życia sprzed udaru.