Ból pleców między łopatkami - omówienie najczęstszych przyczyn

Ból pleców między łopatkami bardzo często wywołuje niepokój u Pacjentów, szczególnie kiedy pojawia się nagle i jest bólem o dużym nasileniu lub promieniuje do innych obszarów kręgosłupa czy mostka. Oprócz tego, że bywa niepokojący bardzo często jest uciążliwy i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Przyczyn bólu między łopatkami może być wiele, jedne z nich to błahe przeciążenia mechaniczne, inne mogą być groźne dla zdrowia i życia. Na wysokości przestrzeni międzyłopatkowej znajduje się szereg struktur układu ruchu ale także jest to poziom lokalizacji narządów wewnętrznych takich jak żołądek, wątroba, płuca serce. Ból między łopatkami może więc dotyczyć bezpośrednie struktur, które obejmuje lub być bólem rzutowanym z narządów wewnętrznych. Postaramy się opisać najczęstsze przyczyny występowania tego rodzaju dolegliwości wraz z ich dokładniejsza charakterystyką.

Ból pochodzący z narządu ruchu – napięcie struktur mięśniowo-powięziowych

Bardzo często ból między łopatkami związany jest z dystorsjami w układzie mięśniowo-powięziowym lub występowaniem punktów spustowych okolicy międzyłopatkowej, ale także miejsc odległych. Ból najczęściej lokalizuje się pomiędzy kręgosłupem a jedną z łopatek. W przypadku występowania punktu spustowego Pacjent wyraźnie jest w stanie wskazać miejsce, z którego „rozchodzi się” ból. Obszerniejszy zakres dystorsji wywołuje często bóle „pod łopatką”. Objawy towarzyszące to ból, drętwienie i mrowienie kończyn górnych, a także obszaru obręczy barkowej i karku. Ból ma charakter promieniujący, palący lub miejscowo gniotący. Tego rodzaju ból nasila się zwykle po dłuższym przebywaniu w jednej pozycji. Dobry terapeuta jest w stanie wyeliminować ból podczas kilku sesji terapeutycznych mających za zadanie wyeliminowanie dystorsji, usunięcie punktów spustowych i przywrócenie prawidłowego balansu mięśniowego. Ból między łopatkami pochodzenia mięśniowo-powięziowego najczęściej występuje u pracowników biurowych, kierowców i innych osób pracujących w pozycji siedzącej z pochyloną głową.

Ucisk nerwu – nerwoból w obszarze między łopatkami

Ucisk niektórych struktur nerwowych może wywoływać ból między łopatkami o charakterze piekącym z towarzyszącym skurczem i nadmiernym napięciem mięśni. Uczucie mrowienia w obszarze pleców na wysokości łopatek ma często charakter neuropatyczny. Najczęściej ból tego rodzaju pochodzi z nerwów międzyżebrowych, podrażnionych w wyniku długotrwałego kaszlu lub napięć w obrębie klatki piersiowej (neuralgia międzyżebrowa), oraz nerwu grzbietowego łopatki. Ból pochodzący z ucisku nerwu może przebiegać z towarzyszącymi napięciami i punktami spustowymi (opis powyżej).

Naciągnięcie mięśni grzbietu jako przyczyna bólu między łopatkami

Nadmierny wysiłek fizyczny, brak rozgrzewki lub zbyt duże obciążenia podczas ćwiczeń mogą skutkować naderwaniem włókien mięśniowych lub podrażnieniem okolicy przyczepów. Tego rodzaju ból często przechodzi samoistnie jednak warto skonsultować się z dobrym fizjoterapeutą, który przeprowadzi terapię układu mięśniowego oraz edukację dotyczącą prawidłowego przebiegu ćwiczeń fizycznych.

Ból między łopatkami w wyniku dyskopatii kręgosłupa piersiowego

Dyskopatia to obszerna jednostka chorobowa, której występowanie w odcinku piersiowym kręgosłupa może być przyczyną bólu pomiędzy łopatkami. Najczęściej ból obejmuje także obszar karku. Przy dużych zmianach o charakterze dyskopatycznym mogą występować objawy neurologiczne tj. promieniowanie bólu czy osłabienie siły mięśniowej. Ból na skutek przepukliny kręgosłupa może mieć charakter opasający, występować po jednej lub po obu stronach kręgosłupa. Procedura fizjoterapeutyczna obejmuje terapię tkanek miękkich i powięzi oraz ćwiczenia. W cięższych przypadkach konieczne jest zastosowanie leczenia operacyjnego.

Zwyrodnienie kręgosłupa przyczyną bólu między łopatkami

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa występują u wielu osób nie dając żadnych objawów. Zaawansowana choroba zwyrodnieniowa może jednak dawać szereg objawów zarówno w stawach, których dotyczy jak i w strukturach je otaczających. Zwyrodnienie w obszarze stawów międzywyrostkowych może wywoływać ból kręgosłupa na poziomie, którego dotyczą zmiany, a także napięcie mięśni i rozległy obszar bólu. Nieco rzadziej zwyrodnienie dotyczy stawów żebrowo-poprzecznych oraz żebrowo-kręgowych. Nasilone zmiany w stawach łączących żebra mogą wywoływać ból między łopatkami nasilający się w trakcie oddychania. Leczenie obejmuje kinezyterapię, terapię manualną, a także iniekcje dostawowe.

Ból kręgosłupa między łopatkami jako jeden z objawów choroby Scheuermanna

Młodzieńcza osteochondroza kręgosłupa, nazywana chorobą Scheuermanna występuje w wieku nastoletnim i objawia się pogłębioną kifozą piersiową, sprawiającą wrażenie tworzącego się „garba”, oraz bólem kręgosłupa, także międzyłopatkami. Guzki Schmorla uwidocznione w obrazie RTG są podstawą stawiania diagnozy tej choroby.

Nagły ból kręgosłupa między łopatkami w wyniku kompresyjnego złamania kręgosłupa piersiowego

Nagłe wystąpienie bólu o dużym nasileniu między łopatkami to objaw kompresyjnego złamania kręgosłupa piersiowego. Ból promieniuje najczęściej na boki lub w dół. Tego rodzaju złamania występują najczęściej u osób w starszym wieku, ze znaczną osteoporozą. U osób młodych, bez obniżonej gęstości kości, złamania kompresyjne wywołane są wypadkami komunikacyjnymi lub upadkiem z dużej wysokości.

Jak już wspominaliśmy ból kręgosłupa między łopatkami może pochodzić spoza narządu ruchu, najczęściej jako ból rzutowany z narządów wewnętrznych. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przyczyny tego rodzaju dolegliwości, niezwiązane z układem ruchu.

Zawał serca a ból między łopatkami

Ból w przebiegu zawału mięśnia sercowego zwykle ma charakter uciskowy i obejmuje obszar centralnej powierzchni klatki piersiowej oraz poniżej wyrostka mieczykowatego mostka. Zdarza się jednak, że ból promieniuje do lewej ręki lub rzutuje do przestrzeni międzyłopatkowej. Tego rodzaju bólom towarzyszy lęk przed śmiercią, zimne poty, duszność lub utrata przytomności. Stan ten wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej.

Zagrażający życiu tętniak powodujący ból grzbietu na wysokości łopatek

Objawy tętniaka rozwarstwiającego aorty pojawiają się nagle powodując bardzo silny ból, który może promieniować do grzbietu. Jest to stan zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej.

Zator płucny a ból między łopatkami

Zator płucny najczęściej jest ciężkim powikłaniem choroby zakrzepowej żył głębokich kończyn dolnych. Polega na zablokowaniu przepływu krwi w naczyniach płucnych spowodowanym zakrzepem pochodzących z kończyn dolnych. Zator płucny może wywoływać intensywny ból między łopatkami oraz na poziomie klatki piersiowej z towarzyszącą dusznością. Jest to stan nagłego zagrożenia życia i wymaga pilnej interwencji medycznej.

Ból międzyłopatkami wywołany atakiem kamicy żółciowej

Ból między łopatkami może być także bólem rzutowanym z obszaru pęcherzyka żółciowego. Zwykle lokalizuje się on bliżej prawej łopatki. Objawy towarzyszące to ból  nadbrzusza centralnie i po prawej stronie oraz nudności i wymioty. Bardzo silny ból z gwałtownymi objawami towarzyszącymi wymaga interwencji lekarza.

Choroba refluksowa przełyku przyczyną bólu między łopatkami

Refluks żołądkowo-przełykowy jest efektem zarzucania kwaśnej treści żołądka do przełyku. Objawem choroby jest zgaga ale także ból, który może rzutować do przestrzeni międzyłopatkowej.

Ból między łopatkami w przebiegu choroby nowotworowej

Nowotwory zlokalizowane w płucach, przełyku czy wątrobie mogą powodować wystąpienie bólu pleców zlokalizowanego na wysokości łopatek mającego charakter piekący.

Jak widać ból między łopatkami może być wywołany licznymi zmianami w organizmie. Na szczęście najczęściej ma charakter przejściowy i pochodzi z narządu ruchu. Zdarza się jednak, że jest objawem choroby zagrażającej życiu i może wymagać natychmiastowej pomocy lekarskiej. Warto więc zawsze zwracać uwagę na objawy towarzyszące i nie lekceważyć tego rodzaju bólu. Objawy, które wskazują na poważną przyczynę bólu na wysokości łopatek to przede wszystkim duszność, zimne poty, nasilony lęk, zawroty głowy lub utrata przytomności.

Autor: dr Katarzyna Kubasiak

Fizjoterapeutka, absolwentka Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Fizjoterapeutka z 7-letnim stażem w pracy z pacjentami ortopedycznymi oraz sportowcami. Adiunkt w Zakładzie Anatomii Człowieka AWF w Krakowie. Ukończyła liczne kursy z zakresu anatomii palpacyjnej, terapii manualnej oraz terapii tkanek miękkich, a także specjalistycznych technik diagnostycznych i terapeutycznych.

Zobacz artykuły tego autora