Ganglion- przyczyny i leczenie

Ganglion to postać torbieli o charakterze galaretowatym przyjmująca postać guzka lokalizującego się w okolicy struktur łącznotkankowych tj. torebek stawowych lub miejsc przebiegu ścięgien. W rzeczywistości ganglion to pseudotorbiel z uwagi na brak wyściółki nabłonkowej. Jest zmianą patologiczną wypełnioną substancją płynną lub galaretowatą o ścianach łącznotkankowych. Guzki tego rodzaju są niebolesne, częściowo przesuwalne i potencjalnie nie groźne. Przyczyny powstawania torbieli galaretowatej nie są do końca poznane, warto jednak zapoznać się z czynnikami ryzyka ich występowania i możliwymi metodami leczenia. Czynniki predysponujące do powstawania ganglionu i miejsca występowania Statystycznie gangliony najczęściej pojawiają się pomiędzy 20 a 40 rokiem życia. Problem częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn. Zdarzają się także gangliony u dzieci, przebieg leczenia jest jednak w ich przypadku taki sam jak u osób dorosłych. Zwykle zmiany obserwowane są w okolicy nadgarstka lub stopy, jednak mogą pojawić się w każdym obszarze ciała. Na stopie gangliony pojawiają się na grzbietowej powierzchni i są usytuowane głęboko pod skóra. Z czasem powiększająca się zmiana może powodować ucisk podczas noszenia obuwia i tym samym generować ból i utrudniać chodzenie. U osób z przeważającą pracą biurową, przy komputerze, częstszym miejscem występowania torbieli galaretowatej jest obszar nadgarstka. Można podejrzewać, że powtarzająca się pozycja nadgarstka i specyficzne, długotrwale ułożenie tkanek w ten sam sposób może predysponować do wytworzenia ganglionów. Guzek o charakterze ganglionu lokalizuje się w obszarze nadgarstka po stronie grzbietowej. Często jest to okolica bliższego szeregu kości nadgarstka, a dokładniej przestrzeni między kością łódeczkowatą i księżycowatą. Torbiel galaretowata może jednak pojawiać się także w miejscach oddalonych i występować w pochewkach ścięgien mięśni prostowników lub w bardziej dystalnych stawach ręki. Zdarzają się także gangliony powierzchni dłoniowej ręki, najczęściej występujące w przebiegu pochewek ścięgien mięśni zginaczy. Przyczyny powstawania torbieli galaretowatej Pochewki ścięgien to struktury dodatkowe układu mięśniowego, które tworzą niejako kanał dla przebiegu ścięgien i mają za zadanie ułatwienie ich ślizgu oraz ochronę przed uszkodzeniem. W pobliżu ścięgien występują także kaletki maziowe. W wyniku nakładających się mikrourazów, przeciążeń czy stanu zapalnego, w celu lepszej ochrony dochodzi do wydzielania większej ilości mazi. Ściana pochewki ulega pogrubieniu i może się uwypuklać. Zbierająca się w tych miejscach nadmierna ilość mazi tworzy ganglion. Inną strukturą mogącą ulec uwypukleniu jest torebka stawowa. Wówczas ganglion występuje blisko szpary stawowej. Sposoby leczenia ganglionu Jak już wspomniano ganglion to zmiana o niegroźnym charakterze, ma postać łagodnego guzka co oznacza brak konieczności jej usunięcia jeśli nie powoduje uciążliwych objawów, a lekarz jest pewny jej rozpoznania. Tak pozostawiona torbiel galaretowata bardzo często po pewnym czasie samoistnie ulega wchłonięciu. W przypadku występowania dolegliwości bólowych, uciskowych, ograniczających zakres ruchu należy wdrożyć odpowiednie leczenie. Pierwszym etapem leczenia jest terapia zachowawcza obejmująca działania zmniejszające staw zapalny. Zaleca się fizjoterapię lub (aktualnie uznawane za niekoniecznie słuszne) unieruchomienie w ortezie. W przypadku braku poprawy stosowane są bardziej inwazyjne metody leczenia. Mniej inwazyjne jest nakłucie ganglionu pod kontrolą ultrasonograficzną, a następnie opróżnienie jego zawartości i podanie leków. Niestety tak opróżniona torbiel może nawracać. Bardziej inwazyjną, ale zdecydowanie trwalej skuteczną metodą, jest operacyjne usunięcie ganglionu. Jest ono szczególnie polecane kiedy występuje ucisk na okoliczne tkanki, a także ze względów estetycznych. Jeśli ganglionowi nie towarzyszy uszkodzenie sąsiednich struktur leczenie przebiega sprawnie, a Pacjent szybko wraca do pełnej sprawności. W sytuacji kiedy ganglionowi towarzyszy naruszenie innych tkanek, zostają one zaopatrzone w trakcie procedury zabiegowej, a rekonwalescencja może się nieco wydłużyć. Jeśli występują jakiekolwiek wątpliwości co do charakteru zmiany należy traktować ją podejrzanie i usunąć ze wskazań onkologicznych. Podążając za zasadą, że lepiej zapobiegać niż leczyć warto wprowadzać w codziennym funkcjonowaniu profilaktykę zapobiegającą wystąpieniu, często uciążliwego, ganglionu. Należą do niej wszelkie działania, które pozwalają uniknąć przeciążeń okolicy stawów i ścięgien mięśni. Wygodna pozycja w pracy, częste zmiany ułożenia ręki, aktywność fizyczna, to z pewnością elementy codzienności zmniejszające ryzyko wystąpienia torbieli galaretowatej. Dzięki zabiegowi falą uderzeniową np. z wykorzystaniem aparatu Impactis M + można niezwykle skutecznie leczyć patologiczne zmiany ścięgien, wiązadeł, torebek stawowych oraz mięśni i kości.