Wykorzystanie kabiny UGUL w rehabilitacji.

UGUL  jako uniwersalny gabinet usprawniania leczniczego funkcjonuje w rehabilitacji od wielu lat. Posiada swoich zwolenników wśród fizjoterapeutów i lekarzy. Jedno nie ulega na pewno wątpliwości – w przypadku wykonywania ćwiczeń w odciążeniu jest niezastąpiony.

Konstrukcja kabiny UGUL

Kabina do ćwiczeń w podwieszeniu zbudowana jest z ośmiu prostokątnych ram, wypełnionych prętami tworzącymi siatkę o prostokątnych oczkach. Po zmontowaniu stanowi otwarty z jednej strony prostopadłościan. Gabinet umożliwia wykonywanie ćwiczeń w przebiegu rehabilitacji ortopedycznej, reumatologicznej czy neurologicznej. Ćwiczenia wykonywane w uniwersalnym gabinecie powinny być wykonywane pod kontrolą wykwalifikowanego lekarza lub fizjoterapeuty.  

Ćwiczenia w odciążeniu

Niezwykle ważną forma ćwiczeń w początkowym etapie rehabilitacji u osób ze znacznym ubytkiem siły mięśniowej są ćwiczenia w odciążeniu. Polegają one na wykonaniu ruchu biernego, czynnego, wspomaganego (lub samo wspomaganego) w warunkach odciążenia co oznacza wyeliminowanie działania siły ciężkości na ćwiczony obszar ciała. Można tego dokonać poprzez ułożenie ćwiczonej części ciała na podłożu (leżanka, stół, materac, podłoga) jednak takie rozwiązanie ogranicza możliwości ruchowe stawów. Dodatkowo powoduje tarcie o podłoże, które może stanowić utrudnienie podczas wykonywania ruchu, szczególnie u osób z bardzo małą siłą mięśniową.

 Idealnym rozwiązaniem w przypadku tego rodzaju ćwiczeń jest więc UGUL. Pozwala on na wykonanie ruchu we wszystkich stawach, w pełnym zakresie ruchomości. Jednocześnie dzięki wykonywaniu ćwiczeń w podwieszeniu eliminuje tarcie o podłoże, nie utrudniając w żaden sposób wykonania ruchu. Dodatkową zaletą gabinetu jest możliwość zamontowania ciężarków, uchwytów, bloczków kierunkowych i innych przyrządów, które pozwolą na ułatwienie ruchu lub celowe jego utrudnienie dopasowując ćwiczenie do możliwości i potrzeb pacjenta.

Dlaczego ćwiczenia w odciążeniu są tak ważne w procesie rehabilitacji?

W przypadku osób ze znacznym ograniczeniem siły mięśniowej zastosowanie odciążenia pozwala choremu na wykonanie ruchu w częściowym lub pełnym zakresie, a tym samym zapobiega negatywnym skutkom unieruchomienia. Wg skali Lowetta (skala oceniająca siłę poszczególnych mięśni od 0 do 5 gdzie 0 to całkowity brak możliwości wykonania ruchu, a 5 wykonanie ruchu przeciwko dużemu oporowi) pacjent z oceną na poziomie 2 nie jest w stanie wykonać ruchu przeciwko sile grawitacji, jednak siła mięśni pozwala na wykonanie pełnego ruchu w warunkach odciążenia. W takim przypadku istotnym jest zapewnienie takich warunków do ćwiczeń,  w których możliwe będzie wykonanie ruchu w pełnym zakresie co umożliwi wzmocnienie osłabionych mięśni oraz zapobiegnie przykurczom i innym zmianom degeneracyjnym w tkankach, jakie mogą być skutkiem bezruchu.

W dalszych etapach rehabilitacji, po osiągnięciu wyższych poziomów siły mięśniowej, możliwe jest zastosowanie dodatkowych przyrządów dostosowanych do użytkowania w UGUL.

Zastosowanie ciężarków podczas ćwiczeń w odciążeniu pozwoli na pracę mięśni z siłą większą niż podczas ćwiczenia w pełnym odciążeniu bez oporu. Uchwyty umożliwiające ćwiczenia wspomagane pozwolą osobą ze znacznym ograniczeniem siły mięśniowej na wspomaganie ruchu w poszczególnych jego fazach. Dla osób, dla których ruch przeciwko sile grawitacji jest możliwy tylko w niepełnym zakresie dają możliwość jego kontynuacji dzięki wspomaganiu poprzez pociąganie za specjalnie zamontowany uchwyt.

Ułatwienie pracy fizjoterapeuty

Dzięki wielu możliwością jakie daje wykorzystanie podwieszenia w ćwiczeniach z pacjentem, podczas terapii w UGUL, możliwe jest przeprowadzenie kinezyterapii zarówno indywidualnej jak również grupowej. Nie zawsze istnieje możliwość indywidualnej pracy z pacjentem. Umieszczając pacjenta w UGUL i odpowiednio mocując ćwiczoną część ciała do podwieszek, zapewniamy jednocześnie właściwą pozycję oraz stabilizację i mamy pewność, że nasz pacjent wykona zalecane ćwiczenie właściwie, w odpowiednim kierunku, z koniecznym dla niego odciążeniem i dostosowanym przez terapeutę oporem.

UGUL to nie tylko ćwiczenia w odciążeniu

Najczęściej wykonywaną formą ćwiczeń w UGUL są ćwiczenia w odciążeniu. Dzięki zastosowaniu systemu podwieszek jest to idealne miejsce do wykonywania tego rodzaju usprawniania. Nie jest to jednak jedyna możliwość wykorzystania gabinetu do ćwiczeń z pacjentem. Po zniesieniu odciążenia możemy z powodzeniem wykonywać także ćwiczenia czynne, czynne wspomagane, czynne samo wspomagane, a nawet czynne z oporem. Szeroki wybór ciężarków i uchwytów pozwala na modyfikację ciężkości ćwiczenia w zależności od możliwości siłowych i ruchowych pacjenta.

Niezwykle ważna stabilizacja

Każdy fizjoterapeuta wie, że układ ruchu nie jest podzielony na pojedyncze elementy ruchowe, a żaden mięsień nie działa podczas wykonywana ruchu samodzielnie. Z tego powodu w wielu przypadkach patrzymy na pacjenta całościowo, a ruch który jest wykonywany jest ruchem złożonym, najczęściej funkcjonalnym. Są jednak sytuacje, w których konieczne jest ćwiczenie odpowiedniej partii mięśniowej lub stawu z jednoczesnym ograniczeniem ruchu w innych stawach i wykluczeniem aktywizacji mięśni agonistycznych do ćwiczonego. W tym celu ważne jest zastosowanie stabilizacji. Idealnym miejscem do wykonania stabilizacji jest właśnie UGUL. Używając specjalnie dostosowanych do tego celu podwieszek możemy skutecznie ustabilizować obszar ciała, który chcemy unieruchomić podczas wykonywania ćwiczenia. Mamy wówczas pewność, że nasz pacjent ćwiczy nie tylko skutecznie ale także bezpiecznie.

W trosce o bezpieczeństwo pacjentów i profesjonalne przeprowadzenie terapii, szczególnie grupowej, warto zaopatrzyć gabinet w UGUL, który pomoże zastosować odpowiednie ćwiczenia na każdym etapie usprawniania.

Przykładowe ćwiczenia z wykorzystaniem kabiny UGUL

Podczas przygotowania pacjenta do ćwiczenia pamiętamy o zapewnieniu wygodnej pozycji. Dbamy o to aby żaden z elementów nie podrażniał skóry pacjenta oraz nie ograniczał zakresu ruchu. Bloczek kierunkowy ciężarków umieszczamy pod kątem prostym do połowy zakresu ruchu lub w miejscu, które wskazane zostaje przez kończynę pod koniec wykonywanego ruchu. Podwieszenie mocujemy pod kątem prostym bezpośrednio nad ćwiczonym stawem.

Odwodzenie w stawach biodrowych w warunkach odciążenia:

Pozycja leżąc tyłem. Obie kończyny dolne zamocowane na podwieszkach w celu ich odciążenia. (WAŻNE! Aby pamiętać, że mocowanie podwieszek powinno znajdować się nad osią stawu, który będzie pracował - w tym wypadku nad stawem biodrowym). Pacjent wykonuje ruch odwodzenia kończyn.

Odwodzenie w stawach biodrowych w warunkach odciążenia z oporem:

Jw. Montujemy dodatkowy bloczek kierunkowy pod kątem prostym, w połowie zakresu ruchu ćwiczonej kończyny, na wysokości uda. Przy użyciu podwieszki przyczepiamy linkę do uda ćwiczącego, drugi jej koniec zaczepiamy na górnej ścianie przyczepiając ciężarki o masie odpowiednio dobranej do możliwości osoby ćwiczącej. Pacjent wykonuje odwodzenie kończyny.

Zgięcie stawu łokciowego prawego w warunkach odciążenia:

Pozycja siedząca na krześle dosuniętym do tylnej ściany. Prawe ramię odwiedzione do kąta 90 stopni. Przy użyciu podwieszek odciążenie ramienia i przedramienia. Stabilizacja ramienia do tylnej ściany UGUL również z użyciem podwieszek. Pacjent wykonuje ruch zgięcia i wyprostu stawu łokciowego.